حمل و نقل خصوصی

شاید برای خیلی ها این سئوال پیش اومده باشه که سیستم حمل و نقل عمومی کلانشهری مثل تورنتو که شاید سه برابر تهرون خودمونه چرا اینقدر داغان و ابتداییه و چرا شما حتما باید ماشین داشته باشین که خیلی جاها بتونین برین. در حالیکه توی کشورهای اروپایی شما تقریبا میتونین همه جا با مترو و اتوبوس برین. تصادفا دوستی که تو GM کار میکرد داستان جالبی رو برام تعریف کرد که بعد خودم هم رفتم تحقیق کردم و دیدم بله، راست میگه. ماجرا یک ریشه تاریخی داره و کلا به فرهنگ سرتاپا سرمایه داری غربی بر میگرده. میدونین که کانادا کشوری در قاره آمریکاست و فرهنگ غالب هم خوب فرهنگ آمریکاییه و توی اکثر سیاستاشون خیلی محافظه کارانه پا جای پای آمریکایی ها میزارن. در اوائل قرن بیستم اکثر شهرهای بزرگ آمریکا چیزی به اسم street car داشتن که ساختاراصلی Public Transport رو تشکیل میداد. الان هم تو Downtown تورنتو هست. از 1920 به بعد و با ورود به دهه های تولید انبوه، طبعا شرکت های مختلف همش مردم رو از راه های مختلف تشویق به خرید بیشتر میکردن که سود بیشتری به دست بیارن.

شرکت اصلی خودروسازی آمریکا، جنرال موتورز واسه اینکه بتونه ماشین بیشتری بفروشه از راه کثیفی وارد کار شد و رفت تو شرکت های حمل و نقل عمومی سرمایه گزاری کرد و سعی کرد توی اونا قدرت و نفوذ رو به دست بگیره. بعد شروع کرد به پایین آوردن کیفیت خدمات طوری که رضایت مردم رو از این سرویس ها تا حد دلخواه پایین آورد و همزمان سلیقه عمومی رو به سمت خریدن ماشین شخصی سوق داد. در عمل بین سالهای 1936 تا 1950 شرکت هولدینگی که سرمایه گزار اصلیش GM بود بیش از 100 سیستم electrical street car رو تو 45 شهر بزرگ آمریکا (منجمله نیویورک، لوس آنجلس و فیلادلفیا) خرید و همه رو در نهایت منحل و در ظاهر با اتوبوس های ساخت خودش جایگزین کرد! البته آخرش کسایی پیدا شدن که شکایت کردن و آخرش هم GM محکوم و کلا 5000 دلار جریمه شد! ولی چه فایده، اون به هدف اصلیش رسده بود. ماجرا رو میتونین تو اینترنت با عنوان Great American Street Car Scandal ویا General Motors Streetcar conspiracy بخونین.

خوب کانادا هم به صورت طبیعی تابع همین فرهنگ و سیاسته. همین خط مترو خیابون Sheppard که فقط 5 تا ایستگاه داره، نزدیک 10 سال طول کشیده تا راه بیفته. بله میدونم، کانادا رفاه اجتماعی بسیار بالایی داره چون وکیلتون گفته.